فرهنگسرای بهشت مربوط به دوره پهلوی اول است و در مشهد، خیابان امام خمینی، خیابان جنت واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۲ تیر ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۲۰۷۰ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است
یک بنای تاریخی درهرسرزمینی قبل از انکه معرف روشهای فنی و تکنیکی معماری باشد ،بازگو کننده روشها، تفکرات ،اعتقادات و ارزش مردم آن دیار است.در همین خصوص چند سال پیش شهرداری مشهد در اقدامی پسندیده ،درمحدوده ای پرتردد از بافت مرکزی شهر به ترمیم و حفظ یکی از این ساختمان های قدیمی همت گمارد و با نامی مناسب کار خویش را کامل کرد. فرهنگ سرای بهشت در غرب بلوار مدرس همچنان استوار و با افتخار توجه هر شهروندی و مسافری را به خود جلب می کند .
مکانی که امروز فرهنگ سرای بهشت نامیده می شود ،پیش از این یکی از صدها بنای موجود درمحله سراب مشهد بوده که نام آن برگرفته از سرآب قنات قریه سناباد است و پس از نوغان قدیمی ترین محله شهر به شمار می رود.این مجموعه از نظر بنا و ساختمان بیش از ۸۰سال پیشینه تاریخی دارد.اولین کاربری آن دبیرستان مستوفی و بعد از آن با کاربری ها مختلف در سال ۱۳۸۳ به فرهنگ سرای بهشت تغییر کاربری یافت.
رویکردها:
رویکرد این فرهنگ سرا با اهداف تقویت هویت شهری و معرفی مشهد به عنوان صبغه فرهنگی و مذهبی ،افزایش همبستگی اجتماعی ، تاثیر گذاری بر هدایت فضای کالبدی و طرحهای شهری،تقویت ارزشها بومی ،ملی و اسلامی، تقویت حس هویت شهری و احساس تعلق به شهر مشهد و افزایش نشاط و روحیه شادابی در شهروندان است وفرهنگ سرا با احداث پارک هویت اقدام به تقویت همین اهداف نموده است.
اجزای پارک هویت:
۱- نمایشگاه تصویر فرهنگ عامه مشهد:
در این نمایشگاه که بخش آغازین پارک را شامل می شود و در ورودی شرقی و پارکینگ در جنب فرهنگ سرا قراردارد چهار تابلو به ترتیب شامل گویش مردم،ظروف سنگی ، نوشیدنی ها و دم نوش ها و سفال به نمایش در امده که توضیحاتی جهت آشنایی مردم با لهجه و ریشه های گویش مشهدی ها ،دلایل ساخت و نحوه استفاده از ظروف سنگی همچون هرکاره در بین مردم،نوشیدنی ها و دم نوش های مورد استفاده در مشهد قدیم همچون گل گاو زبان ،بهار نارج دارچین وشربت سکنجبین و به لیمو و در نهایت دلایل و نحوه ساخت کوزه و موارد استفاده آن داده شده است.
۲-نمایشگاه هفت خوان رستم:
در این بخش از فضای پارک که شبیه به کوچه باغ های قدیم مشهد نیز هست مخاطب با هشت تابلو مواجه می شود که در این تابلو ها به ترتیب باحکیم ابوالقاسم فردوسی حماسه سرای بزرگ کشور ، شکل زندگی و جمع اوری شاهنامه آشنا شده وپس از این اشنایی در هفت تابلوی دیگر داستان هفت خوان رستم خوان اول نبرد رخش با شیر بیشه ،خوان دوم بیابان بی آباد و علف،خوان سوم نبرد با اژدها، خوان چهارم جادوگر ، خوان پنجم اولاد مرزبان، خوان ششم نبرد با ارژنگ دیو و خوان هفتم نبرد با دیو سپید به تصویر کشیده شده که فردوسی با به تصویر کشیدن این هفت مرحله و گذر رستم از انها می خواهد به خواننده حیله ها و مصائبی که شیطان به طرق مختلف در مقابل پای انسان می گذارد او را از مسیر درست و صحیح منحرف نماید که می توان به غفلت ،فراموشی نام خدا ، هوا و هوس ، خشم و … اشنا سازد.
۳-نمایشگاه مفاخر (حدث نامداران):
این بخش از پارک مفاخر در مرکز فرهنگ سرا قرار دارد که شامل ۹تندیس از مفاخرمشهد است که با توجه به تلاشهای این مفاخر و بزرگان آوازه شهر مشهد در یادها و خاطره ها باقی مانده که شامل شیخ توسی ، حاج حسین آقای ملک ، شیخ حسنعلی اصفهانی(شیخ نخودکی) ، دکتر مرتضی شیخ، استاد یوسفی، خواجه نصیرالدین توسی ، ملاهاشم قزوینی، حکیم ابوالقاسم فردوسی و آیت الله عبادی می باشد .
۴-نمایشگاه منظومه عشق:
در این بخش از نمایشگاه که در فضای همکف فرهنگ سرای بهشت تعبیه شده است مخاطب با شش غرفه از وقایع تاریخ ساز، فداکاری ها و حماسه های را که مرم مشهد در عرصه های مختلف تاریخ کشور رقم زده اند چون واقعه کشف حجاب و قیام مسجد گوهرشاد، مبازران و سخنوران فعال انقلاب ، ترور نخبگان سیاسی و فعال در مشهد توسط دشمنان، شهدای و فرماندهان غیورشهر در جبه ها و در نهایت آشنایی با سیر زندگی ،مبارزات وفعالیت های مقام معظم رهبری آشنا می شوند.
۵-نمایشگاه گذری در بهشت:
این بخش از بازدید مخاطب با فضا و فعالیت های فرهنگ سرای بهشت شامل تاریخچه بنا ،گروه های همیارو…آشنا می شود.
۶-باشگاه مشهد شناسی:
لازمه بالابردن حس هویت شهری و احساس تعلق به شهر درصورتی برای مردم قابل لمس و شدنی است که با تاریخ آداب و سنن آن آشنا باشند از همین رو مخاطب در باشگاه مشهد شناسی که بخش دیگری از پارک هویت را به خود اختصاص داده است با بانک اطلاعاتی آشنا می شود که تمام آن مربوط به تاریخ شکل گیری شهر ، مفاخر ، حوادث تاریخی و تاثیرگذار ، آداب و سنن، فرهنگ عامه ، گویش و لهجه ، پوشاک ، تصاویر قدیم مشهد و … است و مخاطبین و مراجعان به فرهنگ سرا می توانند با ارتباط گرفتن با باشگاه مشهد شناسی اطلاعات لازم را جهت بالابردن سطح آگاهی خود را کامل نمایند.
۷- نمایشگاه گذر تاریخ:
در دیوار غربی و جنب ساختمان فرهنگ سرا هشت تصویر از شهر مشهد قدیم با مقایسه تاریخی بین ۱۲۰تا ۵۰سال گذشته با تصویر روز آن قراردارد که چون تونلی زمان بیننده را به خود به گذشته شهرش می برد .
۸- نمایشگاه بازار قدیم :
شاکله ساختی هرشهری در خود محلات و بازارهای را جای داده که نشان از شکل زندگی مردم را در خود به نمایش گذاشته است بازار قدیم مشهد که در جنوب فرهنگ سرا و در پشت بنا قرار دارد شامل چهارده شغل از مشاغل قدیم مشهد است که مخاطب با بازدید از این بخش علاوه بر آشنایی با شغل های قدیم مشهد و بافت محلات قدیم آشنا می شود با نحوه رزق و روزی حلال و فرهنگ کسبه مشهد، ضرب المثلهای بازار و آعتقادات بازاریان آشنا می شوند.
۹- نمایشگاه آداب و رسوم:
شش تابلوی سفالینه آداب و رسوم مردم در دیوار جنوبی فرهنگ سرا و در حاشیه خیابان جنت بازدید کننده و مخاطب را با آداب زیارت ، عزادرای ،چراغ برات، شب چله، آداب پهلوانی و عید نوروز آشنا می کند.
۱۰- نمایشگاه تفاقات تاریخی :
در چهار تابلو در حاشیه خیابان جنت مخاطبان و بازدید کنندگان عمومی با وقایع به توپ بستن حرم ، قیام مسجد گوهرشاد، ۱۷دی ۱۳۵۷تظاهرات زنان مشهد در روز واقع کشف حجاب و ۱۰دی یکشنبه خونین مردم مشهد را به نمایش عموم گذاشته شده است.
پاسخ دهید