بوزجانی، ریاضیدان و منجم ایرانی.
ابوالوفا محمد بوزجانی (۳۲۸-۳۸۸ هجری قمری) از ریاضیدانان بزرگ ایرانی است که حدود هزار سال پیش در روستای بوژگان در خراسان امروزی زاده شد. او در سال ۳۴۸ به عراق سفر کرد و تا پایان عمرش در آنجا زندگی کرد.
وی مسائل لاینحل هندسه کلاسیک را حل کرد و تحقیقاتی در اصول ترسیمات هندسی نمود که تا امروز هنوز کسی موفق به ارائه راه حل دیگری نشدهاست و از این حیث مسئله ابوالوفا در جهان مشهور است و اولین کسی است که مطالعات دقیقی درباره کره ماه انجام داد.[نیازمند منبع]
کارهای وی در زمینه هندسه کروی با کاربرد در نجوم کروی شگرف بودهاست.
به پاس خدمات وی به جامعه علمی، نام وی بر روی گودالی بر کره ماه نهاده شدهاست.[نیازمند منبع]
در سال ۱۳۷۸ همایشی بین المللی به منظور شناخت بیشتر وی و خدمات و آثارش در محل تولدش، تربت جام برگزار گردید.[نیازمند منبع]
ریاضیات
ابوالوفای بوزجانی واضع اتحاد مثلثاتی بود:
- sin(a + b) = sin(a)cos(b) + cos(a)sin(b)
- cos(2a) = 1 − ۲sin2(a)
- sin(2a) = 2sin(a)cos(a)
وی همچنین قانون سینوسها را برای مثلثات کروی کشف کرد:[۱]
منابع
- غلامحسین مصاحب. حکیم عمر خیام به عنوان عالم جبر. چاپ دوم، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی با همکاری کمیسیون ملی یونسکو در ایران، ۱۳۷۹، دوره ISBN ۹۶۴-۶۲۷۸-۵۶-۶، ۱۰۴ و ۱۰۵.ش
پاسخ دهید