بازارچه سراب از قدیمی ترین بازارچه های شهر مشهد است که هنوز نامش در میان ساکنان شهر خصوصا قدیمی ها زنده است.
در بررسی عنوان «راسته سراب» کلمه راسته در خود نشانه های آشکاری را به همراه دارد. در گذشته آب قنات های رکن آباد و سناباد در این محل به باغات اطراف حرم مطهر توزیع می شد، بنابراین آب قنات ها از داخل بازارچه عبور می کرد و سپس به باغ های اطراف می رسید. به همین دلیل این محل”سر آب” به معنای بالاترین قسمت آب شهرت یافته است.
بازارچه سراب
راسته سراب در قدیم شامل سه قسمت می شد که بخشی از منطقه گوَرِگاه سراب (ایستگاه سراب یا تقاطع خیابان امام خمینی و خیابان سعدی) نامیده می شد. بخش عمده آن، بازارچه سراب و بخش دیگر دروازه سراب است.
در توضیح گورگاه سراب باید گفت که در ایام قدیم کاروان هایی از دروازه سراب به شهر مشهد وارد می شدند، این کاروان ها پیش از ورود به بازارچه در مدخل ورودی اطراق می کردند که به این محل گورگاه می گفتند. گورگاه دارای درختان توت بسیاری بود و در آنجا شترها و دیگر حیوانات و بعدها کالسکه ها و سایر وسایل نقلیه متوقف می شدند.
گورگاه به معنای محل تجمع احشام است، این مکان به این سبب گورگاه نامیده شد که در این محل تجار حیوانات را متوقف و اجناس را از آنجا به بازار منتقل می کردند و هم چنین افرادی که برای زیارت حضرت رضا(ع) می آمدند، حیوانات خود آنجا می گذاشتند و از داخل بازارچه به سمت حرم می رفتند. البته نظر دیگری هم وجود دارد، مشهد شناس معروف مهدی سیدی معتقد است که گورگاه محل توقف گله ها و گوسفندانی است که هر روزه برای چرا به چراگاه ( قاسم آباد کنونی) می رفتند.
دروازه سراب یکی از ورودی های بارویی است که دور تا دور شهر مشهد در زمان شاه تهماسب کشیده شد. از آنجایی که این دروازه نزدیک قنات سناباد بوده و در قسمت بالایی قرار گرفته، به دروازه سراب مشهور شده است.
بازارچه سراب در فاصله ۲۰۰ متری از دروازه (ایستگاه سراب) به سمت شرق آغاز می شد. تره بار و میوه فروشی بخش عمده بازارچه را تشکیل می داد. بازارچه بسیار تنگ و باریک و مسقف بود تا اینکه در ۶۰ سال پیش والی مشهد تصمیم گرفت بازارچه را عریض و پهن تر کند، به همین خاطر وسیله ای به کالسکه ای وصل و از بازارچه عبور کرد. هر قسمت از بازار که این وسیله در عبور از آن دچار مشکل می شد، والی دستور تخریب و عقب نشینی آن جا را می داد و این گونه بود که به دست این والی، معماری تاریخی بازارچه به هم خورد و بازارچه را به شکلی نامتوازن تبدیل کرد و از آن بازارچه تاریخی مسقف گنبددار چیزی باقی نماند.
ابنیه تاریخی :
آبانبار مقبل (قاجاریه)، واقع در خیابان امام خمینی، بازارچه سراب (۲)
محله سراب
۲- آریانیکا
پاسخ دهید