بخش دوم : مشهد شهر برترین ها در زمینه غذا و پزشکی
نخستین منطقه نمونه گردشگری سلامت
بیمارستان فوق تخصصی رضوی در زمینی به مساحت ۳۹ هکتار با زیربنای حدود ۵۶۰۰۰ در ۵ طبقه و در سال ۸۴ افتتاح شده است. این بیمارستان دارای عنوان درجه یک عالی و در رده مجهزترین بیمارستان های دنیا است و به زعم بسیاری از پزشکان و کارشناسان حوضه پزشکی ایران و جهان مدرنترین و مجهزترین بیمارستان خاورمیانه است. بیمارستان رضوی تمامی امکانات و بخش های مجهز و پیشرفته مورد نیاز در یک بیمارستان مدرن را داراست و بسیاری از بخش ها مانند مرکز پزشکی هسته ای و آندوسکوپی و کلینیک چکاپ این بیمارستان مجهز ترین بخش از نوع خود در کشور می باشند. همچنین اتاقهای بستری این مجموعه شامل اتاقهای دیپلمات و رویال و سوپر رویال و اتاق های CIP/VIP با خدمات کامل درمانی و پذیرایی و هتلینگ برای بیمار و همراه، و نیز با طراحی دکوراسیون داخلی شیک و زیبا، مجهزترین و لوکس ترین اتاقهای بستری در سطح کشور هستند. هر اتاق داراي يك station پرستاري و نيز امكانات كامل صوتي، تصويري و كامپيوتر شخصي و خط اينترنت مي باشد. كليه اتاق ها به سيستم Nursing call و در صورت لزوم به Monitoring مجهز هستند كه اين امكان را براي بيمار فراهم مي كند تا هر لحظه با پرستار خود در ارتباط باشد. همچنین این بیمارستان برگزار کننده مهم ترین کنفرانس ها و سمپوزیوم های بین المللی در رشته های مختلف پزشکی است که از آن جمله می توان به برگزاری کنگره بین المللی جراحی قلب در سال ۲۰۰۸، ۲۰۰۹ و ۲۰۱۰ میلادی و سه دوره متوالی برگزاری کنفرانس بین المللی گردشگری سلامت کشورهای اسلامی و نیز کنفرانس ها و ورک شاپ های متعدد دیگر اشاره کرد.
بیمارستان فوق تخصصی رضوی دیروز (یکم دی ماه ۹۱) در حاشیه سومین کنفرانس بین المللی گردشگری سلامت کشورهای اسلامی، به عنوان اولین منطقه نمونه ملی گردشگری سلامت کشور انتخاب شد.
- مشهد و خراسان رضوی پس از تهران بزرگترین قطب صنایع غذایی در ایران است.
- خراسان رضوی بزرگترین قطب صنایع غذایی کشور عراق است.
- بزرگترین آزمایشگاه صنایع غذایی خاورمیانه در مشهد واقع است.
- خراسان رضوی بزرگترین تولید کننده زعفران در جهان و بزرگترین قطب فرآوری و بسته بندی و صادرات زعفران در خاورمیانه است.
- خراسان رضوی با ۷۵ درصد تولید کشور بزرگترین قطب تولید رب گوجه فرنگی در کشور است.
- بزرگترین کارخانه تولید کننده نان صنعتی در خاورمیانه و نیز دومین کارخانه بزرگ تولید کننده این محصول در خراسان رضوی واقع شده است.
- برای نخستین بار در ایران در مشهد از برگ زیتون برای تولید چای با خواص درمانی ویژه استفاده شده است.
- مشهد و خراسان بزرگ ترین تولید کننده زعفران در جهان و زعفران این خطه مرغوبترین نوع آن در دنیاست که در این مورد پست جداگانه ای در وبلاگ مندرج است.
- ایران پس از چین و ترکیه سومین تولید کننده خربزه در جهان است و استان خراسان رضوی نیز با یک سوم تولید کشور بزرگترین تولید کننده این محصول در ایران است. و نیز خوشمزه ترین، لذیذترین و محبوب ترین نوع خربزه در ایران نوع مشهدی آن است که عمدتا در مشهد و تربت جام و تایباد کشت میشود.
- “تیل” نوعی میوه از خانواده طالبی است که فقط در خراسان و در مشهد و نیشابور و در دو نوع سبز و آتشی کشت میشود و طعمی بسیار مطبوع تر و شیرین تر از طالبی دارد.
- “تنسگل” نام نوعی میوه از خانواده آلو است که فقط در مناطق مشهد و حومه تولید میشود و طعمی دلپذیر و ملس دارد.
– خراسان رضوی بزرگترین تولید کننده پنبه در کشور است.
– استان خراسان رضوی (خصوصا منطقه تربت حیدریه و شهر بایگ) با دارا بودن بالغ بر ۸۰ درصد تولید کشور، بزرگترین تولید کننده ابریشم در ایران است.
– خراسان رضوی (خصوصا کاشمر) بزرگترین تولید کننده انگور در کشور است.
– این استان بزرگترین تولید کننده زیره در ایران می باشد.
ناگفته نماند که این استان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان محصولات مهمی مانند گندم و چغندرقند و .. است و نیز محصولات باغی مشهد مانند سیب و گیلاس و به و آلو و هلو و انگور و … در زمره بهترین انواع این میوه ها در سطح کشور هستند.
مشهد از دیرباز به داشتن غذاهای لذیذ و رستورانهای متعدد و باکیفیت مشهور بوده است. رستورانهایی مانند “پسران کریم” (سه شعبه)، “معین درباری”، “رضایی” (چهار شعبه)، “ارم شاندیز”، “حسین شیشلیکی”، “صفدری شاندیز” (دو شعبه) و “چهارفصل عنبران” از گذشته در بین اهالی مشهد و مسافران و زائران این شهر، محبوب و معروف بوده اند و جدیدا نیز رستورانهایی مانند “کوهسر” و “قصر هدیش” توانسته اند جایی در میان رستورانهای معتبر مشهد باز کرده و طرفدارانی پیدا کنند. اما قطعا معروف ترین رستورانی که توانسته گستره معروفیت خود را تا اقصی نقاط کشور و حتی خارج از کشور برساند، مجموعه رستورانهای “پدیده” است که از این نظر (شهرت و معروفیت) به جرات میتوان گفت هیچ رقیبی در هیچ جای ایران ندارد! شاید الان کمتر ایرانی باشد که حداقل نام رستوران “پدیده” را نشنیده باشد! عمده این شهرت هم به دلیل کیفیت بالای غذا و خدمات، طراحی و معماری خوشایند و مهم تر از همه تبلیغات گسترده کشوری و فرامرزی است.
در دنیای امروز، تبلیغات تبدیل به صنعت پویا و مهمی شده که بخش زیادی از هزینه های سرمایه ای و نیز هزینه های جاری را بخود اختصاص می دهد و در بسیاری موارد موثرترین و مهم ترین فرایند تجارت امروز دنیا به شمار میرود. کشورهای توسعه یافته با پی بردن به معجزه تبلیغات و دستاوردهای شگفت انگیز آن، همواره سعی در ایجاد شیوه های نوین و گسترش دامنه روش های تبلیغاتی نموده اند و در این بین در بسیاری موارد این هزینه های تبلیغات بوده است که از سایر هزینه های عمرانی و تولیدی یک پروژه پیشی گرفته است! “پهلوان مقدم” (مالک مجموعه رستورانهای پدیده) از سالهای نه چندان دور این مهم را به خوبی دریافته و بکار گرفته است. شاید بسیاری از تهرانیها بمباران تبلیغاتی رستوران “شاندیز جردن” در سال ۷۷ و نیز انبوه جمعیتی که برای روز افتتاحیه به این رستوران آمده بودند را به خاطر داشته باشند. به گفته خود وی در حالیکه کلا حدود ۲۲ میلیون تومان در آن زمان برای خود رستوران هزینه شده بود، چیزی حدود ۲۸ میلیون تومان صرف هزینه های تبلیغات این رستوران شد! “پهلوان مقدم” بازی تبلیغات را از آنجا آغاز کرد و بدین ترتیب توانست پس از آن رستورانهای متعددی را در داخل و خارج از کشور به همین روش افتتاح و مدیریت نماید. رستورانهایی مانند “خانه شاندیز” و “آشپزخانه مشهدی ها” در تهران، رستوران “گرندهتل” در شهرک سینمایی غزالی، رستورانهایی در دبی و کابل و مجموعه رستورانهای “پدیده” در مشهد و تهران و کیش از این دست هستند. جالب است بدانید که جذابیت صنعت تبلیغات، “پهلوان مقدم” را بر آن داشت که طی قراردادی، امتیاز انحصاری کل بیلبوردهای تبلیغاتی کشور افغانستان را برای مدت ۲۰ سال به دست آورد! و اکنون نیز “پدیده” از این صنعت مدرن در معرفی و جذب سرمایه برای پروژه بزرگترین مجموعه گردشگری ایران یعنی “شهر رویایی پدیده” بخوبی استفاده نموده است.
سنت طبخ “شله مشهدی” که هر ساله همزمان با ایام محرم و صفر در شهر مشهد برگزار میشود در ششمین اجلاس سراسری شورای عالی ثبت کشور به عنوان میراث معنوی خراسان رضوی در فهرست میراث معنوی کشور به ثبت رسید و بدین لحاظ نخستین غذای محلی است که ثبت ملی میشود و پس از آن مراسم “نذر ریشه” و طبخ “آش حلیم” استان البرز نیز در همین اجلاس به ثبت ملی رسید.
شله یکی از غذاهای سنتی مشهد است که بیشتر در ایام عزاداری محرم و صفر و نیز ماه مبارک رمضان طبخ میشود و از انواع حبوبات و غلات و ادویه مختلف و گوشت گوسفندی فراوان و با زحمت زیاد تهیه میشود و به همین دلیل به ندرت به عنوان غذای خانگی و روزانه در منازل طبخ میگردد. این غذا در مشهد و در بقیه ایام سال به طور معدود در برخی رستورانها نیز ارائه میشود. شله و آئین خاطره انگیز و معنوی طبخ آن از گذشته جایگاه ویژه ای میان مردم مشهد و بسیاری از زائرین این شهر داشته و یکی از مهمترین خاطرات جمعی شهر مشهد به حساب میاید.
غذاهای ایرانی از تنوع زیادی برخوردارند که بسته به ذائقه و سلیقه افراد، هر کدام از این غذاها می توانند خوشمزه ترین و لذیذ ترین غذا برای افراد مختلف باشند. بسیاری معتقدند آبگوشت یا دیزی لذیذترین غذای ایرانی است، همانطور که خیلی ها هم قرمه سبزی یا فسنجان یا کباب کوبیده را بیشتر از همه می پسندند. همینطور قیمه و کوفته تبریزی و … هر چند در این زمینه آمارگیری و نظرسنجی خاصی صورت نگرفته و نمی توان به طور دقیق و مستند نام یک غذا را به عنوان بهترین و خوشمزه ترین و محبوب ترین غذای ایرانی معرفی کرد، ولی مطمئنا شیشلیک لذیذترین و محبوب ترین غذایی است که شاید فصل مشترک همه انتخاب ها در مورد محبوب ترین غذاها باشد!
شیشلیک در اصل غذایی بین المللی است که در کشورهای مختلفی مثل کشورهای عضو اتحاد جماهیر شوروی سابق، ایتالیا، مغولستان و ترکیه به روشهای مختلف طبخ میشود. اما نوع ایرانی آن که به بزرگی و لذیذ بودن معروف است، در مشهد و ییلاقات شاندیز و طرقبه (خصوصا شاندیز) تهیه و ارائه میشود که البته در سالیان اخیر به سایر نقاط کشور هم صادر شده است و امروزه شاهد حضور رستورانهای بسیاری به نام شاندیز در شهرهای مختلف کشور و حتی خارج از کشور مانند شهرهای مونیخ و فرانکفورت و لندن و … هستیم که شیشلیک را به عنوان مهم ترین گزینه منوی خود قرار داده اند.
مهم ترین سوغات مشهد “زعفران” به عنوان گرانترین ادویه جهان است که مرغوبترین نوع آن در دنیا در خراسان و عمدتا در شهرستانهای قاینات (بهترین نوع) و تربت حیدریه و گناباد و مشهد و فردوس و کاشمر و … کشت، و در بازارها و کارخانجات مشهد به عنوان سوغات اصلی این شهر، فرآوری، بسته بندی و به فروش میرسد. همچنین زعفران که به “طلای سرخ” مشهور است با توجه به نوسانات قیمتی، همواره به عنوان یکی از گرانترین مواد غذایی دنیا مطرح بوده و در بسیاری از مواقع عنوان گرانترین ماده غذایی و خوراکی دنیا را در اختیار دارد.
نخستین تونل امداد و سلامت خاورمیانه با هدف ایجاد ارتباط پزشکی و تجهیزات در حد فاصل دو بیمارستان قائم و امام رضا (ع) در مشهد و در آذر ماه ۸۸ به بهره برداری رسید. عملیات اجرایی احداث این گذرگاه دو سال به طول انجامیده و با احداث آن، مدت زمان تردد بین بیمارستان قائم (عج) و بیمارستان امام رضا (ع) که تا قبل از این تا ۲۵ دقیقه و بعضا تا ۴۵ دقیقه به طول می انجامید، به یک دقیقه کاهش یافت. این گذرگاه که توسط شرکت بهره برداری قطارشهری مشهد اجرا شده است، با خطوط یک و دو قطار شهری مشهد تلاقی دارد، به گونهای که در خیابان احمد آباد از زیر تونل خط یک و در عمق ۱۵ متری و در خیابان دانشگاه از بالای تونل خط دو و زیرسطح خیابان عبور می کند. ارتباط ایستگاه شماره شش خط یک قطار شهری با این گذرگاه، انتقال مصدومان احتمالی در مواقع بحران را از طریق خط ارتباطی قطار شهری ممکن می سازد. عرض مفید تونل با احتساب پیاده رو هفت متر، ارتفاع مفید تونل ۳/۵ متر، طول تونل ۵۷۵ متر، حداکثر عمق از کف ۱۵ متر و حجم بتن ریزی آن ۷۵۰۰ متر مکعب است.
بزرگترین و پیشرفته ترین مرکز پزشکی هسته ای خاورمیانه، روز شنبه ۳۰ شهریور ۹۲ در بیمارستان فوق تخصصی رضوی مشهد و با حضور رئیس مجلس و وزیر بهداشت و درمان و تولیت آستان قدس رضوی به بهره برداری رسید. این بیمارستان با ۳۰۰ میلیارد تومان هزینه با برخورداری از بهترین تکنولوژی روز دنیا در زمینه تشخیص و درمان سرطان، هفت اتاق عمل فوق پیشرفته، ۵۰۰ تخت بستری، تشخیص و رادیوتراپی هسته ای، با ۴۰ هزار متر مربع زیربنا و در ۶ طبقه و در مدت ۵ سال ساخته شده است و با ۷ اتاق عمل پیشرفته و مجهز به سیستم هوشمند، قادر است با بهترین دانشگاههای آلمان و آمریکا در حین عمل جراحی در تماس باشد.
هلیا قربانی کودک شش ماهه مشهدی و کوچکترین اهدا کننده عضو در کشور که به علت تشنج و ایست قلبی دچار مرگ مغزی شده بود پس از تائید مراحل مرگ مغزی و رضایت خانواده وی از بیمارستان اطفال دکتر شیخ به مرکز دیالیز و پیوند اعضاء بیمارستان منتصریه مشهد منتقل و تحت عمل اهداء عضو قرار گرفت. در این عمل کلیههای هلیا قربانی به کودکی ۹ ساله که دچار نارسایی کلیه شده و دیالیز میشد به طور رایگان اهداء و پیوند زده شد. ( هنوز هم زیبایی را می توان در اطرافمان دید )
منحصر بفرد ترین غذای ایرانی!
“هرکاره” نام ظرف سنگی مخصوصی است که از قدیم الایام به منظور پخت غذا در منطقه توس (مشهد) و از کوههای گرانیتی (و سرپانتین) جنوب این منطقه مانند “کوهسنگی” و کوههای “خلج” تراشیده میشده است. طبخ غذا در این ظروف سنگی، طعم آن را بسیار لذیذ و گوارا می نماید. امروزه از “هرکاره” بیشتر برای پخت آبگوشت (دیزی) استفاده میشود که در منوی اغلب رستورانهای سنتی و ایرانی مشهد به نام “دیزی سنگی” موجود بوده و غذایی بسیار لذیذ است. این ظروف سنگی همچنین به عنوان سوغات مشهد در بیشتر فروشگاه های عرضه سوغات و صنایع دستی این شهر (بخصوص فروشگاههای اطراف پارک کوهسنگی) عرضه میشود. سنگتراشی در گذشته یکی از مشاغل عمده در شهر مشهد بوده و راسته ای به نام بازار سنگ تراشها را در بافت قدیم مشهد بخود اختصاص داده بوده است. استفاده از “هرکاره” علاوه بر بهتر شدن طعم و کیفیت غذا، به دلیل جنس خاص سنگ آن، مواد معدنی مفید برای بدن انسان را تامین کرده و نیز به سریع و سالم پخته شدن غذا کمک میکند.
“هرکاره” واژه ای کهن در منطقه توس است، بطوری که حکیم ابوالقاسم فردوسی نیز در شاهنامه بارها از این واژه استفاده کرده است: “به هرکاره چون شیربا پخته شد / زن و مرد زان کار پردخته شد” و یا “بيامد زن از خانه با شوي گفت / که هرکاره و آتش آر از نهفت” و یا “کنون تا بدوشم ازين گاو شير / تو اين کار هرکاره آسان مگير”
گذشته از این در روایت است که حضرت رضا (ع) هنگامی که به کوهی در سناباد (کوهسنگی یا خلج) رسیدند، توقف فرموده و این ظروف سنگی را با دعای خود متبرک فرمودند:
شیخ صدوق از قول اباصلت هروی نقل كرده است كه “فلمّا دخل سناباد استند إلى الجبل …” كه ترجمه فارسی آن چنین است: هنگامی که حضرت امام رضا علیه السلام به سناباد وارد شدند، به کنارهی کوهی نزديك سناباد که از سنگش دیگ و دیگچههای سنگی درست میکنند رسیدیم، امام به تخته سنگي از كوه تکیه زدند و و رو به آسمان فرمودند:
“خداوندا! مردم را از این کوه سود برسان و غذاهايي را كه مردم در دیگ ها و ظرفهای سنگی این کوه میپزند، برکت عطا فرما.”
سپس دستور دادند دیگچههایی از همان سنگ برایشان بیاورند و فرمودند: “غذای مرا در هیچ ظرفی نپزید، مگر در همین ظرفهای سنگی.”
بدین لحاظ و به سبب دعای خیر حضرت رضا (ع)، غذاهای طبخ شده در “هرکاره” و من جمله “دیزی سنگی” معروف مشهد را می توان منحصر بفردترین غذای ایرانی دانست که مورد عنایت آن حضرت قرار گرفته است.
طی ماه مبارک رمضان ۳۶۰ هزار نفر میهمان سفره افطار حرم مطهر حضرت رضا(ع) به عنوان بزرگترین سفره افطاری در جهان اسلام هستند.
منبع : مشهد شهر ترین ها
پاسخ دهید