صادق واعظ زاده (۱۳۳۸، مشهد) استاد گروه قدرت دانشکده مهندسی برق دانشگاه تهران و عضو حقیقی شورای عالی انقلاب فرهنگی[۱] و مجمع تشخیص مصلحت نظام[۲] است. او در دولت اول محمود احمدینژاد اولین معاون علمی رییس جمهور ایران، دبیر شورای عالی آموزش، پژوهش و فناوری[۳] و رییس بنیاد ملی نخبگان بود. وی رئیس شورای عالی مرکز الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت میباشد.[۴]
اوان زندگی
صادق واعظ زاده در سال ۱۳۳۸ در مشهد متولد شد. پدرش آیت الله محمد واعظ زاده خراسانی از شاگردان آیت الله بروجردی و آیت الله خمینی و علامه طباطبائی است. مادرش سیده فاطمه میردامادی از نوادگان میرداماد دانشمند عصر صفوی و خالهٔ سید علی خامنهای، رهبر ایران، است.[۵] واعظ زاده دوران دبستان و دبیرستان را در مشهد گذراند. در دوران دبیرستان همراه پدرش به مصر رفت و حدود یکسال در آن کشور زندگی کرد. واعظ زاده در سال ۱۳۵۵ در رشته مهندسی برق در دانشگاه علم و صنعت ایران ادامه تحصیل داد که به دلیل تعطیلی دانشگاهها در دوران انقلاب ایران و انقلاب فرهنگی مدرک کارشناسی خود را در سال ۱۳۶۴ دریافت کرد. در سال ۱۳۵۶ هم زمان با ورود رئیس جمهور آمریکا به ایران در راهپیمایی معروف اعتراضی دانشجویان در تهران و در مراسم بزرگداشت علی شریعتی و سید مصطفی خمینی در تهران و قم شرکت داشت. با وقوع زلزله طبس در سال ۱۳۵۶ همراه با محمد منتظر قائم در برق رسانی به مناطق زلزله زده کمک کرد.
اوایل انقلاب
پس از انقلاب ایران در سال ۱۳۵۸ با تشکیل یک گروه دانشجویی به کمک مردم ساکن حلبی آباد حاشیه تهرانپارس رفت و در حین شکلگیری جهاد سازندگی در روستاهای حومه نیشابور و سبزوار به انجام کارهای عمرانی و فرهنگی پرداخت. در سال ۱۳۵۹ و پس از انقلاب فرهنگی عضو شورای عمومی دفتر تحکیم وحدت و بعد از چند ماه به عضویت شورای مرکزی آن انتخاب شد. تهیه بیانیهها و تحلیلهای دفتر بر عهده وی بود. وی در این دوره نشریه وحدت را به عنوان تنها نشریه سراسری دانشجویی کشور با کمک گروهی از دانشجویان منتشر کرد که در دانشگاهها و روزنامه فروشیهای کشور توزیع میشد. به عنوان نماینده دفتر تحکیم وحدت در شورای هماهنگی نمایندگان احزاب و سازمانهای اسلامی و جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و… که به دستور نخست وزیر محمد علی رجایی به صورت هفتگی در نخست وزیری تشکیل میشد، شرکت میکرد و در تشکیل دولت رجایی مشاور وی در تعیین وزیر علوم بود. واعظ زاده در سال ۱۳۶۰ در تأسیس جهاد دانشگاهی شرکت داشت.
دهه ۱۳۶۰
وی تشکیل مجمع جهانی حرکت اسلامی دانشجویی را به شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت پیشنهاد کرد و مسئول برگزاری اولین دوره آن در سال ۱۳۶۱ بود. این مجمع به عنوان یک اجلاس غیر دولتی با شرکت رؤسای تشکلهای سیاسی و دانشجویی از چهار قاره جهان در تهران تشکیل شد. دومین دوره این مجمع در سال ۱۳۶۳ در تهران برگزار گردید. رهبران شاخه دانشجویی بعضی احزاب کشورهای خاورمیانه در این اجلاسها حضور یافتند. پس از آن که رئیس جمهور وقت آیت الله خامنهای در سال ۱۳۶۳ قانون عضویت دو دانشجو به ترکیب ستاد انقلاب فرهنگی را به آیت الله خمینی پیشنهاد کرد، واعظ زاده به عنوان یکی از این دو تن از سوی شوراهای جهادهای دانشگاهی سراسر کشور انتخاب شد و در کنار حسن حبیبی، علی شریعتمداری، محمدرضا مهدوی کنی، عبدالکریم سروش و احمد احمدی رسماً به عضویت ستاد انقلاب فرهنگی و بعداً شورای عالی انقلاب فرهنگی درآمد و تا سال ۱۳۶۹ که برای ادامه تحصیل به خارج از کشور رفت عضو این شورا بود. وی در طی دوره عضویت در ستاد و شورای انقلاب فرهنگی نظرات و دیدگاههای دانشجویان و جوانان را به شورا منعکس کرد و در تهیه اساسنامه دانشگاههای تربیت مدرس و جهاد دانشگاهی و اساسنامه مدیریت دانشگاهها مشارکت داشت. واعظ زاده در سالهای ۱۳۶۵ و ۱۳۶۸ از سوی رؤسای جمهور وقت سید علی خامنهای و اکبر هاشمی رفسنجانی به عنوان رئیس شورای مرکزی جهاد دانشگاهی منصوب شد و رده اعضای هیأت علمی جهاد را برقرار کرد. وی در سال ۱۳۶۸ معاون دانشجویی وزارت فرهنگ و آموزش عالی شد. طی این مسئولیت، بحران کمبود و خرابی خوابگاههای دانشجویی و مشکلات رفاهی دانشجویان را که در شرایط پس از جنگ به مسئله حادی برای کشور تبدیل شده بود کنترل کرد و ضوابط اعطای بورس تحصیلی و اعزام دانشجو به خارج را ساماندهی نمود و در مذاکره با سفیران و هیأتهای کشورهای خارجی مسائل و مشکلات دانشجویان ایرانی شاغل به تحصیل در خارج کشور را بررسی کرد و شورای ارزیابی مدارک تحصیلی خارجی را به عنوان قائم مقام وزیر اداره کرد. واعظزاده در دوران جنگ ایران و عراق به عنوان سرباز ساده در جنگ شرکت داشت.
دهه ۱۳۷۰
وی در سال ۱۳۶۷ در امتحانات سراسری بورسیه پذیرفته شد و پس از پایان جنگ در سال ۱۳۶۹ برای ادامه تحصیل عازم کانادا شد. فوق لیسانس و دکتری خود را در رشته مهندسی برق به ترتیب در سال ۱۳۷۲ و ۱۳۷۶ از دانشگاه کویینز کانادا دریافت کرد و پس از بازگشت به ایران به عضویت هیأت علمی دانشکده فنی دانشگاه تهران درآمد. وی طی مدت حضور در کانادا علاوه بر تحصیل به مطالعه مدیریت راهبردی فناوری پرداخت. وی در سال ۱۳۸۰ به رتبه دانشیاری و در سال ۱۳۸۴ با دو برابر امتیاز پژوهشی به رتبه استادی ارتقا یافت. واعظ زاده در سال ۱۳۷۸ انجام ارزیابیهای نظام مند از وضعیت علم و فناوری و فرهنگ ایران را به شورای عالی انقلاب فرهنگی پیشنهاد کرد و با حکم سید محمد خاتمی (رئیس جمهور وقت و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی)، هیأت نظارت و ارزیابی فرهنگی و علمی شورای انقلاب فرهنگی را تأسیس نمود. این هیأت متشکل از علیرضا مرندی، مصطفی میرسلیم، محمدعلی کی نژاد، جعفر توفیقی، محمد فرهادی، احمد احمدی، محسن قمی، حسین مظفر و عباسعلی زالی بود. این هیأت با تهیه شاخصهای مصوب شورای انقلاب فرهنگی، ارزیابیهای علمی از وضعیت علم و فناوری و فرهنگ کشور را پایه گذاری کرد و گزارشهای ادواری در طول بیش از ده سال تهیه و در سطح ملی و بین المللی به زبان فارسی و انگلیسی منتشر ساخت. واعظ زاده در همایش سیاست گذاری علم و فناوری یونسکو به عنوان سخنران کلیدی سخنرانی کرد و هیأت نظارت و ارزیابی فرهنگی و علمی را به عنوان مسئول تهیه آمار و اطلاعات ایران در کتاب سال و پایگاه اطلاع رسانی یونسکو به تائید یونسکو رساند و آمار ایران را از طریق هیأت اصلاح نمود.
دهه ۱۳۸۰
وی در سال ۱۳۸۱ از سوی مقام معظم رهبری به عضویت شورای عالی انقلاب فرهنگی درآمد. وی اولین معاون علمی و فناوری رئیس جمهور ایران و اولین رییس بنیاد ملی نخبگان است که در دولت اول محمود احمدی نژاد این سمت را بر عهده داشت. وی در آن سمت لایحه حمایت از مؤسسات و شرکتهای دانش بنیان و تجاری سازی نوآوریها و اختراعات شامل تأسیس صندوق نوآوری و شکوفائی را تدوین کرد که به تصویب دولت و مجلس رسید. تاسیس ستادهای فناوریهای راهبردی در زمینه زیست فناوری، هوافضا، میکرو الکترونیک، گیاهان داروئی و طب اسلامی، انرژیهای نو و سلولهای بنیادی در سطح ملی، طراحی و مدیریت کانونهای همکاری دانشگاه و صنعت به منظور تکمیل چرخه نوآوری کالا و خدمات کشور و تعریف برنامه طرحهای کلان فناوری ملی از دیگر اقدامات واعظ زاده در سمت معاونت علمی و فن آوری ریاست جمهوری بوده که شماری از این طرحها شامل ابررایانه، همجوشی هستهای، رصدخانه ملی ایران و شتابگر ملی هم اکنون در مرحله عملیاتی قرار دارند. وی در این دوره تأسیس بورس شرکتهای دانش بنیان را پیشنهاد کرد و طرح شناسائی و هدایت استعدادهای برتر (شهاب) را آغاز نمود.[۶]
سوابق اجرائی
- عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در دوره جاری
- رئیس شورای عالی و رئیس مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، ۱۳۹۰ تاکنون
- عضو حقیقی شورای عالی انقلاب فرهنگی، ۱۳۸۱ تاکنون
- اولین معاون علمی و فناوری رئیس جمهور، ۸۵ – ۱۳۸۸
- رئیس بنیاد ملی نخبگان، ۸۵ – ۱۳۸۸
- عضو هیأت امنای جهاددانشگاهی، ۷۸-۱۳۸۴
- مشاور وزیر فرهنگ و آموزش عالی در امور برنامه ریزی و توسعه، ۷۸ – ۱۳۸۱
- رئیس شورای مرکزی جهاددانشگاهی، ۶۵- ۱۳۶۸
- عضو ستاد انقلاب فرهنگی و شورای عالی انقلاب فرهنگی، ۶۳-۱۳۶۹
- معاون امور دانشجویی وزارت فرهنگ و آموزش عالی، ۶۸-۱۳۶۹
- عضو شورای عالی برنامه ریزی (وزارت علوم)، از بدو تأسیس تا ۱۳۶۹ == سوابق علمی ==
- مدیر گرایش قدرت در دانشکده فنی دانشگاه تهران، ۷۸- ۱۳۸۰
- مؤسس و سرپرست آزمایشگاه پژوهشی سیستمهای حرکت پیشرفته از سال ۱۳۷۷ و سرپرستی طرحهای متعدد پژوهشی پایان یافته در دانشگاه
- عضو ارشد انجمن بین المللی مهندسین برق و الکترونیک IEEE، از سال ۲۰۰۵
- عضو هیأت تحریریه شش نشریه علمی در ایران، ژاپن، آمریکا و هند شامل معتبرترین نشریة علمی بین المللی در زمینه تخصص خود
- انجام وظیفه به عنوان رئیس افتخاری، رئیس، عضو کمیته راهبری، عضو کمیته علمی، سخنران کلیدی و رئیس نشست در حدود بیست کنفرانس و همایش علمیِ ملی و بین المللی در ایران، چین، ژاپن، ترکیه و کره جنوبی
- عضو مؤسس کمیته مطالعات الکترونیک قدرت، انجمن مهندسین برق ایران
- رئیس انجمن الکترونیک قدرت ایران
- عضو مؤسس شورای قطب علمی سیستمهای الکترومغناطیسی کاربردی
از واعظ زاده تاکنون حدود یکصد و پنجاه مقاله پژوهشی شامل حدود چهل مقاله در نشریات نمایه شده در پایگاه ISI منتشر شده است. وی همچنین در هیئت سردبیری پنج ژورنال ملی و بین المللی عضویت دارد. وی در کنفرانسهای علمی و تخصصی در ایران، ژاپن، ترکیه، هند و کره جنوبی به عنوان عضو کمیته علمی، عضو کمیته راهبری و رئیس نشست خدمت کرده است. او ریاست دومین کنفرانس الکترونیک قدرت و محرکهای الکتریکی را در سال ۱۳۸۹ بر عهده داشت و رئیس کمیته علمی قدرت در کنفرانس سراسری برق ایران در سال ۱۳۹۱ بوده است. وی همچنین صاحب یک اختراع ثبت شده بین المللی است.[۸][۹][۱۰]
جوایز علمی
- برگزیده جشنواره بین المللی خوارزمی (۱۳۸۹)
- برنده جایزه اول کمیسیون بین المللی علم و فناوری برای توسعه جنوب (۱۳۸۹)
- استاد راهنمای دانشجوی دکترای برگزیده پژوهشی دانشگاه تهران (۱۳۸۸)
- عضو ارشد انجمن بین المللی مهندسین برق و الکترونیک (۱۳۸۴)
- مجری طرح تحقیقاتی نمونه دانشگاه تهران (۸۳-۱۳۸۲)
- برنده جایزه مقاله برگزیده نشست سیاستها و راهبردهای علم، فناوری و فرهنگ، وزارت علوم (۱۳۸۰)
آثار
- ارائه بیش از ۱۰۰ مقاله پژوهشی در کنفرانسهای داخلی و بین المللی چاپ شده در مجموعه مقالات کنفرانسها
- انتشار حدود ۵۰ مقاله در نشریات علمی پژوهشی شامل حدود ۴۰ مقاله در نشریات نمایه شده در پایگاه ISI
- سرپرستی تدوین مجموعه مقالات نشست سیاستها و راهبردهای علم، فناوری و فرهنگ، دو جلد
- سرپرستی تهیه و تدوین کتابهای ارزیابی علم و فناوری، آموزش عالی و فرهنگ کشور، مجلدات متعدد
- ترجمه کتابِ مؤسسات فناوری: راهبردهای بهترین عملکرد (انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۸۱) و دریافت جایزه از معاونت پژوهشی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
- سیاستها و راهبردهای علم و فناوری، دائره المعارف آموزش عالی، بنیاد دانشنامه بزرگ فارسی
- اتمام یا ادامه راهنمایی حدود ۳۰ پایان نامه کارشناسی ارشد و ۱۰ رساله دکتری
- ثبت نهایی اولین اختراع بین المللی و فایل نمودن دومین اختراع بین المللی
منابع
- اعضای شورا – صادق واعظ زاده
- اعضای دوره جدید مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب شدند
- انتصاب دکتر صادق واعظ زاده به عنوان دبیر شورای عالی آموزش، پژوهش و فناوری
- خبر آنلاین. «رهبر معظم انقلاب اسلامی منصوب کردند: اعضای شورای عالی مرکز الگوی اسلامی _ ایرانی پیشرفت» (فارسی). خبر آنلاین، ۱۳۹۰/۳/۳.
- vaezadeh.ir. «زندگی نامه دکتر صادق واعظ زاده» (فارسی). سایت رسمی دکتر واعظ زاده.
- hamshahrionline.ir. «زندگینامه: صادق واعظ زاده (۱۳۳۸ -)» (فارسی). روزنامه همشهری، ۱۳۹۲/۲/۱۷.
- واعظزاده: از راههای قانونی اعتراض میکنم تابناک
- FPO. «Efficiency maximization control and variable speed drive of single phase induction motors» (انگلیسی). United States Patent 7768227، ۲۰۱۰/۰۳/۰۸.
- pishraftiran.com. «آشنایی با دکتر صادق واعظ زاده» (فارسی). سایت پیشرفت و عدالت برای هر ایرانی.
- olgou.ir. «دکتر صادق واعظ زاده، رئیس مرکز» (فارسی). سایت رسمی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت.
پاسخ دهید