[زیست نامه:]
حجت الاسلام علي اكبر الهي خراساني درسال ۱۳۲۱ در نيشابور به دنيا آمد. در سال ۱۳۳۵ براي تحصيل علوم ديني وارد مدرسۀ علميه گلشن نيشابور شد. و سال بعد براي ادامۀ تحصيل به مشهد عزيمت كرد و پس از چند سال موفق به اخذ اجازۀ كتبي نقل حديث از بزرگان علما نظير مرحوم آيت ا… مرعشي نجفي شد و اجازۀ تصدي امور حسبيه از ناحيۀ برخي از مراجع به وي اعطا گرديد. در سال ۱۳۴۴ موفق به اخذ گواهينامۀ مدرّسي علوم منقول از تهران شد و در سال ۱۳۵۲ به دريافت دانشنامۀ كارشناسي در رشتۀ فقه و مباني حقوق اسلامي از دانشكدۀ الهيات و معارف اسلامي مشهد موفق گرديد؛ و اين در حالي بود كه دو سال پيشتر، اجازۀ اجتهاد را از بعضي اساتيد و از وزارت علوم و آموزش عالي دريافت داشته بود.
خدمات و مسئولیتها
مسئولیتهای کنونی: علي اكبر الهي خراساني در حال حاضر علاوه بر مديريت بنياد پژوهشهاي اسلامي آستان قدس رضوي، مدير گروه فقه و اصول بنياد، عضو هيأت امنا و شوراي آموزشي دانشگاه علوم اسلامي رضوي، عضو هيأت تحريريه و هيأت مديره مجله مشكوة، عضو شوراي فرهنگ عمومي استان و در عين حال مدرّس حوزه و دانشگاه مي باشد.
فعاليتهاي آموزشي:
حجت الاسلام الهي خراساني از سال ۱۳۶۴ به مدت هفت سال دروس علوم قرآني، فقه و اصول، آيات الاحكام و تفسير تخصصي را در دانشكدۀ الهيات و معارف اسلامي دانشگاه مشهد تدريس كرده است. همچنین سالها به تدريس علوم قرآني و تفسير براي طلاّب خارجي دانشگاه علوم اسلامي رضوي اشتغال داشته است.
تأسیس و مدیریت مراکز: ایشان در سال ۱۳۴۲ نخستين صندوق قرض الحسنۀ ايران را در حوزۀ علميه مشهد و پس از آن كتابخانۀ مجهز رضوي و فروشگاه تعاوني طلاّب را تأسيس كرد.
در سال ۱۳۶۳ در پي ريزي و راه اندازي بنياد پژوهشهاي اسلامي آستان قدس رضوي با مسؤولان آستان قدس و اساتيد حوزه و دانشگاه مشهد، همفكري و همكاري داشت و از بدو تأسيس اين بنياد، به عنوان عضو هيأت مديره و مدير عامل آن منصوب شد.
جوائز و نشانها: كتاب “منتهي المطلب في تحقيق المذهب”علي اكبر الهي خراساني ، در دوره يازدهم كتاب سال جمهوري اسلامي ايران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي به عنوان كتاب سال برگزيده شد.
همچنين وي مصحح كتاب «سفينةالبحار و مدينةالحكم والآثار» است که در دوره پانزدهم به عنوان كتاب سال جمهوري اسلامي انتخاب شد.
کتب و تألیفات
کتب:
۱٫ الدروس الشرعيه، تأليف شهيد ثاني ( اشراف بر تصحيح و تحقيق)، ۲ مجلد، بنياد پژوهشهاي اسلامي.
۲٫ الرسالة العزيزة في الوجيزة، تأليف مرحوم محدّث قمي، (تصحيح و تحقيق) در دست انتشار.
۳٫ المسائل العكبریة، شيخ المفيد (تصحيح و تحقيق)، كنگره هزارة شيخ مفيد، ۱۳۷۱؛ و نیز دارالمفيد، بيروت ۱۳۷۳
۴٫ تاج التراجم في تفسير القرآن للاعاجم، تأليف شهفور فرايني، (تصحيح و تحقيق، با همكاري دکتر نجیب مایل هروی)، سه جلد، نشر میراث مکتوب. این کتاب به عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، معرفی و برگزیده شده است.
۵٫ سفينةالبحار و مدينةالحكم والآثار ، تأليف مرحوم شيخ عباس قمي (اشراف بر تصحيح و تحقيق)، چهار جلد، بنياد پژوهشهاي اسلامي، تصحيح،اين كتاب در دوره پانزدهم كتاب سال جمهوري اسلامي ايران ،از طرف وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامي معرفي و برگزيده شده است. [۱]
۶ منتهي المطلب، تأليف علامه حلّي (اشراف بر تصحيح و تحقيق)، هشت جلد، بنياد پژوهشهاي اسلامي، ۱۴۱۲ هـ . ق. اين كتاب در دوره يازدهم كتاب سال جمهوري اسلامي ايران ،از طرف وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامي معرفي و برگزيده شده است. [۲]
۷٫ كتابنامۀ امام رضا عليه السلام، كنگرۀ جهاني امام رضا (ع)، ۱۳۶۳٫
۸٫ المسائل العكبرية، للشيخ المفيد (تصحيح و تحقيق)، كنگرۀ هزارۀ شيخ مفيد، ۱۳۷۱؛ دارالمفيد، بيروت۱۳۷۳٫
سخنرانیها و مقالات:
الهي خراساني علاوه بر نگارش مقالات و كتابهاي متعدد، در تعدادي از كنگره ها و سمينارهاي علمي بين المللي، شركت جسته وبعضاً سخناني ايراد كرده است؛ از جمله: كنگرۀ بزرگداشت سعدي در هندوستان، كنگرۀ هزارۀ شريف رضي، كنگرۀ شيخ مفيد، كنفرانس انديشه اسلامي، كنگرۀ جهاني امام جعفر صادق عليه السلام در دمشق، كنگرۀ نهج البلاغه، مجمع جهاني اهل البيت(ع)، مجمع تقريب بين المذاهب اسلامي، مجمع بررسيهاي اقتصاد اسلامي و كنگرۀ جهاني امام رضا عليه السلام و …
برخی از عناوین مقالات و سخنراني هاي وي به شرح زیر است:
۱٫ مكانة السنة المطهرة في التشريع الاسلامي، مجلۀ الارشاد، شماره هاي ۱ تا ۶، ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ ق.
۲٫ حجةالحق شيخ محمدتقي اديب نيشابوري، ويژگيها و خاطرات، مجله كيهان فرهنگي، شماره ۹، آذر ماه ۱۳۶۳؛ و نیز: يادنامۀ اديب نيشابوري، مؤسسه مطالعات اسلامي دانشگاه مك گيل كانادا، ۱۳۶۵٫
۳٫ شناخت و پرورش تحقيق در نهج البلاغه ، كنگرۀ نهج البلاغه، ۱۳۷۱٫
۴٫ حول البسملة، الثقافة الاسلامیة، دمشق.
________________________________________
[۱]. آشنایی با «سفينةالبحار»: بحارالانوار مهمترين دايرةالمعارف علوم شيعي است، و از زمان تأليف تاكنون هميشه مورد توجه و استقبال دانش پژوهان بوده است. نياز اين كتاب ۱۱۰ جلدي به فهرست بر كسي پوشيده نيست. مهمترين فهرست موضوعي اين كتاب، اثر حاضر است. مرحوم حاج شيخ عباس قمي، كتاب را برحسب حروف تهجّي مرتب ساخته است. وي در مقدمة كتاب، روش خود را توضيح داده، ذيل هرعنوان به آيات و روايات و گاهي توضيح و تفسير پرداخته است و همة آنها را با حروف ابجد به مجلدات مختلف بحار ارجاع داده است و در موارد بسياري نيز خود، افزون بر مطالب علامة مجلسي نكات بديعي ذكر كرده است. تصحيح جديد كتاب براساس نسخة خطي مؤلّف انجام شده است و چون مرحوم محدث قمي هميشه با حروف ابجد و به مجلدات چاپ كمپاني ارجاع مي دهد كه استفاده از آن مشكل است و اين امر با هدف اصلي فهرست نويسي منافات دارد، محققان محترم كتاب با حفظ رمزهايي كه از طرف مؤلّف نوشته شده، تمام آنها را با عدد به مجلدات چاپ جديد بحارالانوار ارجاع داده اند. ضمناً با پانوشتهاي سودمند آنچه را مؤلّف از كتابهاي مختلف نقل كرده است به همان منابع ارجاع داده اند. مقدمة مفصل كتاب نيز بر امتياز اين تصحيح افزوده است.
[۲]. آشنايي با كتاب: «منتهي المطلب في تحقيق المذهب»: يكي از منابع مهم فقه شيعه در زمينة فقه مقارن (فقه تطبيقي) است. امروزه، پرداختن به اين زمينة فقهي در بين مذاهب اسلامي يك ضرورت است كه تدريس آن در حوزه ها و دانشگاهها نيز هرچه بيشتر، حس مي شود. از امتيازات اين كتاب: مقدمة تحليلي خوب؛ آيات، احاديث، اقوال و آراء استخراج شده؛ توضيح لغات و واژه هاي دشوار؛ شرح حال موجز اعلام و روات كتاب در پا نوشتها، و توضيح هرچند مختصر در مورد برخي فرِق است.
حجت الاسلام علي اكبر الهي خراساني
Posted on
پاسخ دهید